Przyspieszone postępowanie układowe jest jednym z najczęściej wybieranych trybów postępowania restrukturyzacyjnego.
Jego celem jest uniknięcie ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa poprzez umożliwienie restrukturyzacji przez zawarcie układu z wierzycielami i umożliwienie dłużnikowi podjęcie działań naprawczych.
Zaletami przyspieszonego postępowania układowego są:
• krótki czas trwania postępowania – od 2 do 3 miesięcy (założenia ustawowe) – niestety praktyka pokazuje, że postępowania mogą trwać nawet powyżej 12 miesięcy;
• zawieszenie z mocy prawa postępowań egzekucyjnych;
• sprawne kontynuowanie działalności operacyjnej przedsiębiorstwa.
Przyspieszone postępowanie układowe w praktyce
Otwarcie przyspieszonego postępowania układowego następuje na posiedzeniu niejawnym wyłącznie na podstawie dokumentów dołączonych do wniosku.
Wniosek rozpoznaje się w terminie 7 dni od dnia jego złożenia.
Po otwarciu przyspieszonego postępowania układowego dłużnik udziela sędziemu-komisarzowi i nadzorcy sądowemu wszelkich niezbędnych wyjaśnień, udostępnia dokumenty dotyczące przedsiębiorstwa oraz stanu posiadanego majątku. Dłużnik umożliwia nadzorcy sądowemu zapoznanie się z dokumentami dotyczącymi przedsiębiorstwa, w szczególności z jego księgami rachunkowymi.
Otwarcie przyspieszonego postępowania układowego z zasady nie wpływa na zarządzanie przedsiębiorstwem przez dłużnika. Niemniej jednak konieczne jest uzyskanie zgody nadzorcy sądowego na dokonanie czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu. W sytuacji, gdy pojawią się określone przesłanki sąd, może z urzędu uchylić zarząd własny dłużnika i ustanowić zarządcę.
Z dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego mienie służące prowadzeniu przedsiębiorstwa oraz mienie należące do dłużnika staje się masą układową.
Od dnia otwarcia przyspieszonego postępowania układowego do dnia jego zakończenia lub uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu przyspieszonego postępowania układowego, spełnianie przez dłużnika albo zarządcę świadczeń wynikających z wierzytelności, które z mocy prawa są objęte układem, jest niedopuszczalne.
Otwarcie przyspieszonego postępowania układowego nie wyłącza możliwości wszczęcia przez wierzyciela postępowań sądowych, administracyjnych, sądowo-administracyjnych i przed sądami polubownymi w celu dochodzenia wierzytelności podlegających umieszczeniu w spisie wierzytelności.
Postępowania egzekucyjne, a przyspieszone postępowanie układowe
Postępowania egzekucyjne dotyczące wierzytelności objętej z mocy prawa układem, wszczęte przed dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego, ulegają zawieszeniu z mocy prawa z dniem otwarcia postępowania. Na wniosek dłużnika lub nadzorcy sądowego sędzia-komisarz postanowieniem stwierdza zawieszenie postępowania egzekucyjnego. Postanowienie doręcza się również organowi egzekucyjnemu.
Sędzia-komisarz na wniosek dłużnika lub nadzorcy sądowego może uchylić zajęcie dokonane przed dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego w postępowaniu egzekucyjnym, lub zabezpieczającym dotyczącym wierzytelności objętej z mocy prawa układem, jeżeli jest to konieczne dla dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa.
Wszczęcie postępowania egzekucyjnego oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia lub zarządzenia zabezpieczenia roszczenia wynikającego z wierzytelności objętej z mocy prawa układem jest niedopuszczalne po dniu otwarcia przyspieszonego postępowania układowego.
Na zgromadzeniu wierzycieli można zawrzeć układ, jeżeli w zgromadzeniu uczestniczy co najmniej jedna piąta wierzycieli uprawnionych do głosowania nad układem. Co do zasady, układ jest przyjęty, jeżeli za jego przyjęciem wypowie się większość wierzycieli uprawnionych do głosowania nad układem, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
Bardzo istotne jest odpowiednie zdiagnozowanie wszystkich obszarów w firmie przed podjęciem decyzji o upadłości lub restrukturyzacji. Badaniu powinny być poddane m.in.: przyczyny trudnej sytuacji, majątek, najpilniejsze potrzeby, finanse, realizowane oraz przyszłe kontrakty, ilość stałych kontrahentów.
